Wykłady ŁTN dla doktorantów - 24 listopada 2022
Zapraszamy na kolejne spotkanie w ramach wykładów dla doktorantów, które odbędzie się 24 listopada o godzinie 16:00 w siedzibie ŁTN, ul. M. Skłodowskiej-Curie 11.
Wykład pt. „Empiryzm i racjonalizm w nauce” przedstawi Profesor Maciej Soin.
Celem wykładu jest zarysowanie dylematów filozoficznych koncepcji poznania naukowego oraz rozważenie założeń i konsekwencji skrajnych i pośrednich rozwiązań tej kwestii. Zgodnie ze schematem przyjętym na użytek wykładu, źródłem skrajnego racjonalizmu, którego liczne wersje zdominowały dawniejszą filozofię, była i jest fascynacja postępami nauk formalnych, skłaniająca do lekceważenia innych rodzajów wiedzy. Natomiast skrajny empiryzm, zarówno w wersji klasycznej, jak i we współczesnej, radykalnej odmianie konstruktywistycznej prowadzi do podważenia prawomocności nauk o koniecznościach. Antycznym rozwiązaniem pośrednim, próbującym przywrócić równowagę między rozumowaniem i doświadczeniem był arystotelizm, jawnie dopasowany jednak tylko do jednego rodzaju wiedzy. Najbardziej wpływową nowożytną próbą pogodzenia wiedzy koniecznej i mniemania był transcendentalizm typu Kantowskiego; jego przykrą konsekwencją jest jednak z kolei relatywizacja i subiektywizacja poznania. Ogólniejszy wniosek z tej dość skomplikowanej historii - w duchu późnego Wittgensteina - sugeruje potrzebę odrzucenia doktrynalnego ujęcia problemu źródeł poznania naukowego na rzecz bardziej wnikliwych obserwacji dotyczących zarówno osobliwości jego odmian, jak i specyfiki relacji rozumowania i doświadczenia w każdej z nich. Znaczyłoby to jednak, że jedność nauki jest fikcją, użyteczną jedynie ze względów biurokratycznych.
Maciej Soin – prof. dr hab. pracownik Wydziału Organizacji i Zarządzania Politechniki Łódzkiej. Główne publikacje: Filozofia Stanisława Ignacego Witkiewicza (1995), Gramatyka i metafizyka. Problem Wittgensteina (2001), W kwestii prawdy. Wittgenstein i filozofia analityczna (2008), Wartość i fakt. Etyczne i socjologiczne zastosowania filozofii lingwistycznej (2013), Kryzys filozofii i zadanie krytycznego myślenia (2017).
Biuro ŁTN