Profesor Zofia Walter

WALTER Zofia z d. Kacerka (26 VII 1930 Brzeziny) córka Józefa i Heleny z d. Chwiałkowskiej; biolog, biochemik, genetyk molekularny.

 

Działalność naukowa: na Wydz. Biologii i Nauk o Ziemi UŁ: 1955 mgr, prom. prof. A. Dmochowski, 1963 dr prom. tenże, 1970 dr hab. n. przyr. w zakresie biochemii; 1983 prof. n. przyr.

Ścieżka zawodowa: na Wydz. Biologii i Nauk o Ziemi UŁ: 1955 asyst. w Katedrze Biochemii, 1958 st. asyst., 1964 adiunkt, 1974–1983 kier. Studium Doktoranckiego Nauk Biologicznych, 1975–1981 prodziekan, 1983 doc. w Instytucie Biochemii i Biofizyki, 1984–1992 kier. Zakładu Genetyki Molekularnej UŁ, 1987–1990 z-ca dyr. w Instytucie Biochemii UŁ; 1990 prof. zw. UŁ; 1992–2002 kier. Katedry Genetyki Molekularnej UŁ, 1993– 2002 kier. Studium Doktoranckiego Cytogenetyki, Genetyki Molekularnej i Radiobiologii; od 2002 na emeryturze.

Kierunki badawcze: budowa i funkcja kwasów nukleinowych; zmiany strukturalne DNA wywołane przez czynniki mutagenne.

Najważniejsze dokonania naukowe: 1) stwierdzenie metodą oscypolarograficzną zmian strukturalnych w DNA limfocytów chorych na białaczkę limfatyczną przewlekłą w porównaniu z DNA ludzi zdrowych; 2) charakterystyka eukariotycznych polimeraz RNA zależnych od DNA I, II i III jako cynkoenzymów; 3) wykazanie występowania w grasicy cielęcia 3 form polimerazy III o identycznym składzie dużych podjednostek i różnych właściwościach chromatograficznych; 4) wykazanie wpływu insektycydów fosforoorganicznych na strukturę DNA i wywoływanie przez nie zaburzeń w przekazywaniu informacji genetycznej; 5) wykazanie metodą pulsopolarograficzną zmian strukturalnych w DNA, wywołanych mutagenami chemicznymi oraz promieniowaniem gamma; 6) oprac. metody określenia miejsc platynacji w eukariotycznym DNA. Recenzje dorobku naukowego: 5 rec. w przew. prof., 15 rec. hab., 20 rec. dokt.

Granty, projekty, wdrożenia, patenty: 1972–2002 9 proj. badaw., gł. w zakresie budowy i funkcji kwasów nukleinowych, zmian strukturalnych DNA wywoływanych przez czynniki mutagenne.

Współpraca z ośrodkami naukowymi: staże długoterminowe: 1968, 1969 i 1986 Instytut Biofizyki, Akademia Nauk, Brno (Czechy), 4 prace eksperymentalne; 1971 Instytut Chemii Biologicznej i Centrum Neurochemii (CNRS), Strasbourg (Francja); 1975 Instytut Fizyki Chemicznej, Akademia Nauk, Moskwa (ZSRR); 1982 Instytut Gustave Roussy, Uniwersytet Paryski (Francja); 1986 Instytut Mikrobiologii, Bułgarska Akademia Nauk, Sofia (Bułgaria), 1 praca eksperymentalna.

 Członkostwo w organizacjach: od 1978 czł. ŁTN, 1994–2000 przewodn. Komisji Biologicznej tamże; czł. Oddz. Łódzkiego Polskiego Tow. Biochemicznego, 1980–1986 przewodn. tamże, 1986–1992 czł. Zarządu Głównego i przewodn. Komisji Dydaktycznej Zarządu Głównego tamże; z-ca prezesa Zarządu Głównego i przewodn. Komisji Rewizyjnej Zarządu Głównego Polskiego Tow. Biofizycznego; czł. Polskiego Tow. Genetycznego; czł. Polskiego Tow. Genetyki Człowieka; czł. European Environmental Mutagen Society.

Udział w redakcjach czasopism: czł. Komitetu Red. „Acta Biologica Cracoviensis”(PAN).

Kształcenie kadry naukowej: prom. 18 dokt.

Dydaktyka: biochemia statyczna; dynamiczna; ekologiczna i ogólna; genetyka molekularna; publ.: L. Kłyszejko (red.), Materiały do ćwiczeń z biochemii, cz. II (Łódź 1969, współaut.); F. T. Kenney [et al.] (red.), Gene expression and its regulation (New York–London 1973, współaut.); A. Kurnatowska (red.), Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy (Warszawa–Łódź 1997, współaut.); L. Kłyszejko-Stefanowicz (red.), Ćwiczenia z biochemii (Warszawa 1999, współaut.); M. Bryszewska (red.), Biofizyka kwasów nukleinowych dla biologów (Warszawa 2000, współaut.).

Odznaczenia i nagrody: 1971 Nagroda MOiSW, indyw. III°; 1973 Złota Odznaka ZNP; 1974 Złota Odznaka UŁ; 1976 Złoty Krzyż Zasługi; 1976 Medal UŁ w Służbie Społeczeństwu i Nauce; 1980 Medal KEN; 1980 Nagroda MEN; 1984 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski; 1995 Medal z okazji 50-lecia UŁ; 2001 Nagroda MEN, zespoł.; liczne nagrody Rektora UŁ.

Inne: czł. Prezydium Rady Zakładowej ZNP w UŁ; 1993 organizator ogólnopolskiej Konferencji w Łodzi Nauczanie biochemii i biotechnologii; organizator sesji Dydaktyka biochemii na corocznych zjazdach PTB; 1993–1999 organizator 3 ogólnopolskich konferencji Aktualne kierunki badań w biochemii i biotechnologii w ochronie środowiska i życia człowieka. Hobby: literatura piękna; hist.; archeologia.

Bibliografia podmiotowa w wyborze: dorobek nauk. ok. 300 poz. Kwasy rybonukleinowe struktur komórkowych trzustki (Łódź 1965, współaut.); K. Kańska-Brudzyńska [et al.], Struktura chromatyny, „Postępy Biochemii” (1977, 23, 157, współaut.); K. Brudzyńska [et al.], Interaction of zinc ions with DNA-dependent RNA polymerases A, B and C isolated from calf thymus, „Molecular Biology Report” (1982, 31, 77, współaut.); R. Oliński [et al.], Estimation of the extent of platination and the sites of Pt binding after interaction of cis- and trans-diamminedichloroplatinum (II) with DNA and chromatin, „Acta Biochimica Polonica” (1985, 32, 119, współaut.); K. Woźniak [et al.], Immunospecific protein of 34.5 kDa from DNA-protein cross-links induced by cis- and trans-diamminedichloroplatinum, „Cell Biology International” (2002, 26, 495, współaut.).

 

Żródło: Słownik członków Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 2010-2015